เชื่อว่าหลายคนที่ติดตามข่าวสาร คงได้ยินข่าวการเปลี่ยนแปลงของวงการสื่อหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นการปรับลดอัตราจ้างพนักงาน ลดจำนวนการผลิต เปลี่ยนผัง หรือกรณีร้ายแรงจนถึงขั้น ‘ยุบช่อง’ ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปย้อนดูไทม์ไลน์ทั้งหมดอีกครั้ง ว่าตลอด 10 ปีที่ผ่านมา เกิดอะไรขึ้นกับวงการสื่อมวลชนไทยบ้าง
ธันวาคม 2558 – การยุติการออกอากาศของสถานีทีวีดาวเทียมขวัญใจวัยรุ่น
หากยังจำกันได้ ช่วง 10-20 ปีก่อนถือเป็นยุคทองของทีวีดาวเทียม ที่มีตั้งแต่จาน UBC (ต่อมาเป็น TrueVisions) เคเบิลทีวี จานดาวเทียม PSI ไปจนถึงกล่องรับสัญญาณต่าง ๆ ในยุคนั้น สื่อใหญ่รายหนึ่งได้เข้าสู่ตลาดนี้อย่างเต็มตัว โดยเปิดสถานีที่รวบรวมรายการเพลงและวาไรตี้เอาใจวัยรุ่น
แต่เพียง 5-6 ปีให้หลัง ทีวีดาวเทียมทั่วประเทศต้องเผชิญกับวิกฤตครั้งใหญ่ จนหลายสถานีทยอยยุติการออกอากาศ รวมถึงสถานีดังกล่าวที่เรียกได้ว่าเป็นสถานีที่วัยรุ่นทุกคนต้องรู้จักก็ถึงคราวที่จะต้องยุติการดำเนินงานเช่นเดียวกัน เมื่อราวเดือนธันวาคม 2558 และย้ายเนื้อหาไปออกอากาศผ่านช่องทางอื่นแทน

สิงหาคม 2562 – รวมตัวคืนช่อง สะเทือนวงการช่องดิจิทัลทีวี
นับตั้งแต่กสทช. เปิดน่านน้ำใหม่ พาประเทศไทยเข้าสู่ยุคทีวีดิจิทัลอย่างเต็มตัวตั้งแต่ปี 2555 ทำให้ผู้ชมมีตัวเลือกค่อนข้างมาก เพราะในเวลานั้นมีการเปิดให้ผู้ประกอบการธุรกิจสื่อเข้าประมูลช่องทีวีมากเกินกว่า 20 ช่อง เมื่อ Supply เริ่มสวนทางกับ Demand ประกอบกับ Social Media ค่อย ๆ เริ่มเข้ามามีบทบาททีละน้อย ทีวีดิจิทัลหลายช่องจึงเริ่มอยู่ไม่ได้ และขึ้นจอดำไปในระยะเวลาไล่เลี่ยกัน
หนึ่งในช่องข่าวขนาดเล็กที่จับกลุ่มผู้ชมเฉพาะกลุ่มก็คืนใบอนุญาตในปี 2562 พร้อมกับช่องอื่น ๆ ในวงการที่ประสบปัญหาเดียวกัน และปรับตัวไปสู่การผลิตคอนเทนต์ออนไลน์
กันยายน 2562 – การยุติการออกอากาศของ 2 ช่องย่อยในเครือสื่อใหญ่
ไม่เพียงแต่ทำให้ทีวีดิจิทัลหลายช่องพากัน ‘ขึ้นจอดำ’ เท่านั้น เพราะในที่สุดก็ถึงเวลาที่คนวงการสื่อต้องเผชิญหน้ากับการปรับตัว การเปลี่ยนแปลงในปีนี้ไม่ได้กระทบเพียงช่องเล็ก ๆ แต่ยังรวมถึงเครือข่ายของสื่อใหญ่อันดับต้น ๆ ของประเทศ ที่ประกาศยุติการออกอากาศช่องย่อย 2 ช่องในเครือ โดยให้เหตุผลว่าเกิดจาก Digital Disruption และพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป
มกราคม 2563 – รื้อโครงสร้างครั้งใหญ่ของสถานีดัง
หลังวิกฤตทีวีดิจิทัลตกเป็นข่าวใหญ่ตลอดปี 2562 สถานีหนึ่งในเครือสื่อใหญ่ออกประกาศปรับโครงสร้างองค์กรครั้งใหญ่ เพื่อรักษาสภาพคล่อง โดยยุติธุรกิจที่ไม่ทำกำไร เช่น สิ่งพิมพ์ และเน้นธุรกิจที่ยังคงเติบโต เช่น คอนเทนต์และอีเวนต์ อย่างไรก็ดี เนื่องจากมีความจำเป็นจะต้องลดรายจ่าย ทำให้ จำต้องปลดพนักงานนับ 200 – 300 คน ถือเป็น ‘ประกาศเลิกจ้าง’ ฉบับแรก ๆ ที่สั้นสะเทือนวงการ และเตือนให้คนวงการสื่อระวัง ‘Aftershock’ อีกนับ 10 ลูกที่กำลังตามมา…

พฤศจิกายน 2563 – เขย่าวงการ! ยุบรวมช่องสื่อยักษ์ใหญ่
แล้วก็มีข่าวใหญ่สะเทือนวงการสื่ออีกครั้ง เมื่อผู้ใช้ Facebook ที่เข้าใจกันว่าเป็นหนึ่งในพนักงานของช่องออกมาโพสต์ข้อความว่าทางบริษัทตัดสินใจยุติการดำเนินกิจการ และจำเป็นต้องเลิกจ้างพนักงาน ทำให้บุคลากรฝ่ายข่าวที่มีอยู่จะได้ทำงานต่อเพียง 50 คนเท่านั้น!
ภายหลังข่าวแพร่สะพัดออกไปเพียง 1 – 2 วัน ทีมผู้บริหารตัดสินใจยืนยันกับสื่อมวลชนว่า ช่องจะยังคงออกอากาศต่อไป เพียงแต่ต้องปรับโครงสร้างใหม่ โดยจะวางกลยุทธ์ใหม่ ลดความทับซ้อนของคอนเทนต์ และแบ่งแยกกลุ่มเป้าหมายของแต่ละช่องให้ชัดเจน ในส่วนของการโยกย้าย หรือลดจำนวนพนักงาน ก็จำเป็นต้องดำเนินการอย่างเหมาะสม และดูแลอย่างเป็นธรรมตามกฎหมาย
กันยายน 2566 – ยุบฝ่ายข่าวช่องดังเปิดทางทีมใหม่เข้าชาร์จแทน
หลังจากเข้าซื้อกิจการของสถานีข่าวเดิม สื่อเจ้าของใหม่ได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบการดำเนินงาน โดยร่วมมือกับพันธมิตรด้านข่าว และยุติการทำงานของฝ่ายข่าวเดิมบางส่วน ส่งผลให้ลูกจ้างนับสิบถูกเลิกจ้างและได้รับการเยียวยาตามกฎหมาย
กุมภาพันธ์ 2567 – ปลดฟ้าผ่า! AI บุกวงการข่าว
จากผลการดำเนินงานที่ปรับลดลงอย่างต่อเนื่องตลอด 1 – 2 ปีให้หลัง ทำให้ สื่องช่องหนึ่งจำเป็นต้องปรับโครงสร้างองค์กรอีกครั้ง โดยยังคงเน้นการผลิตคอนเทนต์บนช่องทีวีดิจิทัล ควบคู่ไปกับการทดลองใช้เครื่องมือใหม่ ๆ เช่น การทดลองใช้ AI อ่านข่าว หรือใช้ Outsource ที่มีความชำนาญเฉพาะด้าน แน่นอนว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ทำให้มีพนักงานบางส่วนต้องถูกปลดอีกครั้ง น่าจับตาว่าทิศทางของสื่อรายนี้ต่อจากนี้จะเป็นอย่างไรต่อไป…

เมษายน 2567 – ปิดตำนาน! สถานีโทรทัศน์แห่งประชาชน
หลังประคองตัวผ่านวิกฤตโควิด 19 การถูก Digital Disruption และสถานการณ์ทางการเมืองที่เข้มข้น สถานีโทรทัศน์ขวัยใจประชาชนก็มีอันต้องประกาศปิดตัวลงเมื่อราวเดือนเมษายน 2567 โดยยุติการออกอากาศทุก ๆ รายการ ประกาศปิดสถานีทั้งทางโทรทัศน์และออนไลน์ พร้อมประกาศเลิกจ้างพนักงานกว่า 100 คน ท่ามกลางกระแสข่าวว่า ต้องเผชิญกับภาวะขาดทุนติดต่อกันมานับ 5 – 6 ปี รวมหลักร้อยล้านบาท
กรกฎาคม 2567 – ช็อก! ช่องใหญ่ประกาศพักจ่ายเงินเดือนพนักงาน
ปี 2567 นับเป็นอีกหนึ่งปีที่วงการสื่อต้องเผชิญกับพายุระลอกใหญ่ บริษัทสื่อยักษ์ใหญ่ก็ออกประกาศพักจ่ายเงินเดือนของพนักงานที่มีรายได้ 50,000 บาทต่อเดือนขึ้นไปจนถึงสิ้นปี โดยจะพักการจ่ายเงินเดือนในอัตรา 10 – 30% ตามขั้นบันได และจะทยอยจ่ายเงินที่พักชำระไว้ภายในต้นปีหน้า เพื่อรักษาสภาพคล่องของบริษัทให้ยังคงอยู่ต่อไป
พฤศจิกายน 2567 – ช่องดังเด้งพนักงานเซ่นวิกฤต
กระแสข่าวที่ยืนยันว่า สื่อมวลชนไทย (หรือจริง ๆ แล้วอาจหมายถึงสื่อมวลชนทั้งโลก) กำลังประสบกับวิกฤตครั้งใหญ่ คือข่าวการประกาศปรับโครงสร้างองค์กร โดยจะต้องลดจำนวนพนักงานลงบางส่วน เพื่อลดค่าใช้จ่ายให้ได้ 30% ที่สำคัญครั้งนี้…แม้แต่ผู้ประกาศข่าว ที่เคยเผยโฉมหน้าให้ผู้ชมได้เห็นบนจอทีวี ก็มีรายชื่ออยู่ในลิสต์เช่นกัน!
อย่างไรก็ดี แม้จะมีประกาศออกมาอย่างเป็นทางการ แต่บุคลากรบางส่วน ก็แสดงความคิดเห็นว่าประกาศดังกล่าว ‘กะทันหันเกินไป’ พนักงานทุกคนเพิ่งจะได้รับข้อความแจ้งว่า จะมีอีเมลเลิกจ้างถึงพนักงานบางส่วน โดยที่ไม่เคยมีประกาศให้เตรียมตัวก่อนแต่อย่างใด

10 ปี – 10 เหตุการณ์ ที่แม้จะหนักหนา…แต่ก็ต้องก้าวต่อไป!
ทั้งหมดนี้ คือ 10 การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในวงการสื่อมวลชนไทย ที่เกิดขึ้นตลอด 10 ปีที่ผ่านมา ซึ่งต้องขอยอมรับว่า ยังมี ‘วิกฤต’ อีกหลายครั้งที่แม้จะไม่ได้ประกาศบนหน้าสื่ออย่างเป็นทางการ แต่พี่น้องสื่อมวลชนก็รับทราบกันภายใน
ไม่ว่าสถานการณ์จะเป็นอย่างไร เราขอเป็นกำลังใจให้พี่น้องสื่อมวลชนไทยทุกท่าน ก้าวข้ามผ่านวิกฤตในครั้งนี้ไปให้ได้ และยินดีที่จะร่วมเป็นหนึ่งพันธมิตร จับมือสื่อมวลชนที่มากด้วยอุดมการณ์ ให้พิชิตทุกอุปสรรคต่อไป